Đập Đồng Cam là công trình thủy lợi lớn nhất ở Phú Yên do
người Pháp định hướng xây dựng cùng với hệ thống kênh mương
tưới tiêu cho gần 20.000 ha đất sản xuất nông nghiệp ở đôi bờ
châu thổ hạ lưu sông Ba từ những năm 1914-1918. Nhiều đoàn kỹ sư
của Pháp tiến hành khảo sát lưu vực sông Ba, đến năm 1920, kỹ
sư trưởng Lefevre cùng kỹ sư cộng sự Nordey tiếp tục nghiên cứu
công trình thủy lợi đập Đồng Cam, nhưng 3 năm sau đó, đề án xây
dựng công trình này mới được Toàn quyền Đông Dương chấp thuận
vào ngày 30/11/1923.

dongcam2-1662624827392.jpg -0
Đập Đồng Cam.  – báo CAND online

Công trình đập Đồng Cam có chiều dài 688m, xây dựng chắn
ngang sông Ba giữa hai dãy núi Trù Cát và Qui Hậu do các kỹ sư
Fargues, Machefaux, Carrez chỉ huy thi công trong 8 năm (1924-1932).
Hệ thống kênh dẫn nước phía hạ lưu đập Đồng Cam ở phía hữu
ngạn dài 36km và phía tả ngạn dài 32km với hơn 2.500 hạng mục
xây lắp cầu, cống…

Với quy mô xây dựng và kiến trúc độc đáo cùng với phong
cảnh sơn thủy hữu tình, đập Đồng Cam không chỉ là công trình
thủy lợi có giá trị thẩm mỹ và kỹ thuật cao, mà còn có tầm quan
trọng về kinh tế, lịch sử và được ví như “mạch sống quê hương”
Phú Yên.

Để tỏ lòng tri ân những người xây dựng đập Đồng Cam, mùng 8
Tết Nguyên đán hàng năm, tỉnh Phú Yên tổ chức Lễ hội đập Đồng
Cam, dâng hương tưởng niệm 54 nhân công tử nạn trong khi xây dựng
công trình thủy lợi này. Ngày 5/9/2022, Bộ Văn hóa Thể thao và
Du lịch ban hành Quyết định số 2085/QĐ-BVHTTDL xếp hạng đập Đồng
Cam là di tích danh lam thắng cảnh cấp quốc gia.

 

Xếp hạng di tích quốc gia danh lam thắng cảnh đập Đồng Cam - Ảnh 1.

Trao bằng xếp hạng Di tích quốc gia thắng cảnh đập Đồng Cam .Ảnh: TTXVN – báo Người lao động

Hữu Toàn

st: Ng.H.Vũ